O čemu se pregovara?

Pravnom tekovinom za ovo poglavlje omogućava se građanima jedne države članice EU da rade u drugoj državi članici. Odnos prema tzv. radnicima migrantima EU mora biti isti kao prema domaćim radnicima kada su u pitanju uslovi rada, socijalne i poreske olakšice.

Sloboda kretanja radnika se svrstava među temeljne principe Evropske unije i jedno je od četiri slobode unutrašnjeg tržišta. Slobodno kretanje radnika je povezano s nizom pitanja, kao što su sloboda kretanja i boravka tokom zaposlenja u drugoj državi članici, kao i sa svim granama socijalnog osiguranja (penzijsko osiguranje, zdravstveno osiguranje, osiguranje za slučaj nezaposlenosti i pravo na porodična primanja). To osnovno pravo radnika je utvrđeno članom 45. UFEU-a, uz slobodno kretanje robe, kapitala i usluga na evropskom jedinstvenom tržištu. Podrazumijeva ukidanje svakog oblika diskriminacije na temelju državljanstva u vezi sa zapošljavanjem, platom i ostalim uslovima rada i zaposlenja. Osim toga, tim članom je predviđeno i pravo radnika iz EU da prihvati ponudu za posao, da se slobodno kreće unutar zemlje, da boravi u njoj u svrhu zaposlenja i da pod određenim uslovima ostane i nakon toga.

Opštim načelima koja se odnose na pristup tržištu rada osigurava se nediskriminatorni odnos (na osnovu nacionalnosti, boravišta ili jezika) radnika koji su, u skladu sa zakonom, zaposleni u zemlji koja nije njihova zemlja porijekla. Određena prava takođe se odnose i na članove porodice radnika. Opšte načelo uključuje i osiguranje dodatnih penzijskih prava zaposlenih i samozaposlenih lica koja se kreću unutar Zajednice. Države članice takođe učestvuju u sistemu EURES (Evropske službe za zapošljavanje) kojim se omogućava bliža saradnja nacionalnih službi za zapošljavanje u cilju razmjene informacija o mogućnostima za zapošljavanje. Ova oblast pravne tekovine EU takođe podrazumijeva mehanizam koordinacije nacionalnih propisa o socijalnom osiguranju za osigurana lica i njihove članove porodice koji se kreću iz jedne države članice u drugu.