Lokalne samouprave su ključni akteri u procesu pristupanja Evropskoj uniji, zbog čega je važno da razvijaju svoje kapacitete za korišćenje evropskih sredstava i jačaju institucionalne, finansijske i ljudske resurse kako bi uspješno sprovodile evropske standarde i politike. To je poručeno sa konferencije „URBACT i opštine: zajedno preko granica“, koja je danas održana u Nikšiću u organizaciji Ministarstva evropskih poslova.
Konferencija je okupila predstavnike opština i drugih lokalnih aktera iz cijele Crne Gore, s ciljem jačanja saradnje i razmjene iskustava, sa posebnim fokusom na ulogu i doprinos lokalnih samouprava u programu međuregionalne saradnje URBACT.
„URBACT je jedinstveni program Evropske unije namijenjen isključivo lokalnom nivou. Već više od dvije decenije, ovaj program podstiče promjene u gradovima širom Evrope, otvarajući put za integrisani i održivi urbani razvoj, sa posebnim naglaskom na digitalnu transformaciju, zelenu tranziciju i rodnu ravnopravnost. On pomaže opštinama da postanu pokretači promjena – kroz zajedničke projekte, umrežavanje i razmjenu dobrih praksi“, istakla je Jasna Bulatović, načelnica Direkcije za interregionalne programe u Ministarstvu evropskih poslova Crne Gore, otvarajući događaj.
Kako je naglasila, uključivanje građana u donošenje odluka predstavlja temelj održivih lokalnih politika, što je i jedan od osnovnih postulata program URBACT.
„Lokalne uprave zato imaju presudnu ulogu u informisanju, edukaciji i podsticanju aktivnog učešća građana u procesima koji doprinose kvalitetu života. Time se jača legitimitet odluka, povjerenje građana u institucije i dobro upravljanje“, dodala je Bulatović.
Trenutno osam crnogorskih opština učestvuje u deset mreža ovog programa saradnje, čime su ostvarile pravo na oko 670.000 eura bespovratnih sredstava Evropske unije.
Milorad Zečević, sekretar Sekretarijata za komunalne poslove i saobraćaj Opštine Nikšić, kazao je da zahvaljujući podršci Evropske unije zaposleni u ovoj opštini imaju priliku da uče od evropskih gradova koji uspješno integrišu principe održivosti u svakodnevne politike i da ta znanja primijene u lokalnom kontekstu Nikšića.
„Ovo je važan trenutak za nas, jer potvrđuje da se Nikšić aktivno uključuje u evropske tokove urbanog održivog razvoja, kroz zajedničko učenje, razmjenu iskustava i konkretne akcije koje doprinose kvalitetnijem i zelenijem životu u našem gradu. S druge strane, vidimo da kreiranjem posebnih programa i inicijativa Evropska unija prepoznaje važnost podrške lokalnim samoupravama. Nikšić je prepoznao priliku i sa entuzijazmom se priključio programu URBACT“, poručio je Zećević.
U okviru konferencije održana je i panel diskusija na temu evropskih fondova kao podrške lokalnom razvoju, tokom koje su predstavnice Ministarstva evropskih poslova, Zajednice opština Crne Gore i Opštine Berane govorile o iskustvima, izazovima i mogućnostima korišćenja evropskih sredstava u jačanju održivog lokalnog razvoja.
Program URBACT IV 2021–2027 podržava razmjenu znanja i dobrih praksi među gradovima s ciljem unapređenja urbanih politika i jačanja efekata kohezione politike EU na lokalnom nivou. Ključni cilj Programa je podsticanje integrisanog i održivog urbanog razvoja, kroz saradnju i učenje između partnerskih gradova. Programsko područje obuhvata 27 država članica Evropske unije, Norvešku, Švajcarsku, zemlje korisnice IPA – Albaniju, Bosnu i Hercegovinu, Crnu Goru, Sjevernu Makedoniju i Srbiju, kao i Moldaviju i Ukrajinu.
Kada je riječ o crnogorskim lokalnim samoupravama, u sprovođenju ovog programa učestvuju opštine Berane, Bijelo Polje i Budva u okviru mreža za akciono planiranje, zatim mjesna zajednica Stara Varoš Opštine Nikšić u okviru mreže za prenos inovacija, dok u posebnom programu učenja URBACT Pioneers Accelerator učestvuju opštine Herceg Novi, Nikšić i Tivat. Dodatno, na nedavno održanom sastanku Odbora za nadgledanje odobreni su projekti opština Bijelo Polje, Kolašin i Plav, koje će svoje iskustvo kroz program URBACT započeti u okviru mreža za prenos dobrih praksi.
