Nakon okončane ratifikacije u svim državama članicama EU, Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju (SSP) s Crnom Gorom stupio je na snagu 1. maja 2010. Proces potvrđivanja je trajao dvije godine i sedam mjeseci od dana potpisivanja, a u međuvremenu se primjenjivao Privremeni sporazum, koji se odnosio na trgovinu i s trgovinom povezana pitanja koja su u nadležnosti EK.
Stupanje na snagu SSP-a označilo je ulazak u novu fazu integracije, koja je formalno obavezala Crnu Goru na usklađivanje svog zakonodavstva s pravnim tekovinama EU, na usklađivanje stavova i politika u svim oblastima saradnje, kao i na formiranje novog institucionalnog okvira za saradnju između EU i Crne Gore.
U tom smjeru, uspostavljena su sljedeća zajednička tijela s EU:
Savjet za stabilizaciju i pridruživanje, koji će nadzirati primjenu i sprovođenje SSP (čl. 119 SSP-a)
Odbor za stabilizaciju i pridruživanje, koji će pomagati rad Savjeta, 7 sektorskih Pododbora formiranih da prate napredak u grupisanim oblastima pravne tekovine i Posebna radna grupa za reformu javne uprave (čl. 122 i 123 SSP-a)
Parlamentarni odbor za stabilizaciju i pridruživanje (čl. 125 SSP-a)
Savjet za stabilizaciju i pridruživanje:
Savjet za stabilizaciju i pridruživanje nadzire primjenu i sprovođenje SSP-a i razmatra sva druga bilateralna ili međunarodna pitanja od obostranog interesa. Savjet sačinjavaju predstavnici Savjeta EU i EK, s jedne strane, i članovi Vlade Crne Gore, s druge strane. Sjednicama Savjeta naizmjenično predsjedava predstavnik Savjeta EU i predstavnik Crne Gore. Sastanci Savjeta održavaju se jednom godišnje na ministarskom nivou. Na zahtjev jedne od strana i ukoliko se obje strane saglase, može se održati i posebna sjednica Savjeta. Sastanku može prisustvovati i predstavnik Evropske investicione banke, ukoliko su na dnevnom redu sastanka teme od interesa za tu instituciju. Takođe, Savjet može pozvati na sastanak i osobe koje nisu članovi savjeta, u cilju pružanja informacija o određenim pitanjima. Sastanci Savjeta, po pravilu, nijesu javni. Sekretarijat Savjeta sačinjavaju predstavnik Generalnog sekretarijata Savjeta EU i predstavnik Misije Crne Gore pri EU. Savjet je ovlašćen da donosi odluke u okviru SSP-a. Donijete odluke su obavezujuće za ugovorne strane, koje moraju preduzimati mjere neophodne za sprovođenje tih odluka. Savjet može davati i odgovarajuće preporuke.
Odbor za stabilizaciju i pridruživanje:
Savjetu za stabilizaciju i pridruživanje u obavljanju dužnosti pomaže Odbor za stabilizaciju i pridruživanje koji je sastavljen od predstavnika Savjeta Evropske unije i predstavnika Evropske komisije, s jedne strane, i predstavnika Vlade Crne Gore, s druge strane. Savjet za stabilizaciju i pridruživanje može prenijeti neka svoja ovlašćenja na Odbor za stabilizaciju i pridruživanje. U svom poslovniku, Savjet za stabilizaciju i pridruživanje utvrđuje dužnosti Odbora za stabilizaciju i pridruživanje, koje uključuju pripremanje sastanaka Savjeta za stabilizaciju i pridruživanje, kao i način na koji će Odbor funkcionisati. Odbor za stabilizaciju i pridruživanje održava se jednom godišnje.
Sektorski Pododbori
Na osnovu člana 12 st. 2 i 3 Uredbe o Vladi Crne Gore (“Službeni list CG”, br. 80/08), Vlada Crne Gore, na sjednici od 19. oktobra 2017. donijela Odluku o obrazovanju strukture za sprovođenje Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju („Sl. list CG“, br. 79/17). Strukturu za sprovođenje Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju između Evropskih zajednica i njihovih država članica, sa jedne strane i Crne Gore, sa druge strane predstavlja 7 sektorskih pododbora za stabilizaciju i pridruživanje formiranih grupisanjem odgovarajućih oblasti pravne tekovine EU:
Posebna radna grupa za reformu javne uprave:
Vlada Crne Gore je na sjednici od 19. oktobra 2017. donijela Odluku o obrazovanju strukture za sprovođenje Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju („Sl.list CG“, br. 79/17) u interesu formiranja Posebne radne grupe za reformu javne uprave. Posebna grupa za javnu upravu je formirana u cilju unapređenja postojeće strukture za sprovođenje Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju i fokus njenog djelovanja je reforma javne uprave Crne Gore. Radna grupa je usmjerena na praćenje procesa reforme javne uprave, kao i pripreme priloga za sastanke, organizovanje i održavanje istih, radi razmatranja postignutog stepena reforme javne uprave u procesu pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji.
Parlamentarni odbor za stabilizaciju i pridruživanje (POSP):
Članom 12 SSP-a propisano je da se politički dijalog na parlamentarnom nivou odvija u okviru Parlamentarnog odbora za stabilizaciju i pridruživanje (POSP), dok je članom 125 propisano osnivanje POSP-a kao foruma na čijim sastancima poslanici Skupštine Crne Gore i Evropskog parlamenta razmjenjuju mišljenja, a sastaju se u vremenskim razmacima koje sami utvrđuju.
POSP je formiran nakon stupanja na snagu SSP-a, a Kolegijum predsjednika Skupštine Crne Gore donio je Odluku o određivanju članova Skupštine Crne Gore u Parlamentarni odbor za stabilizaciju i pridruživanje na sastanku održanom 1. juna 2010. kojom je delegirano14 članova Skupštine Crne Gore. Parlamentarni odbor Evropske unije i Crne Gore za stabilizaciju i pridruživanje sastavljen je od jednakog broja članova imenovanih od strane Evropskog parlamenta i Skupštine Crne Gore. Prvi konstitutivni sastanak POSP-a održan je u Briselu 27-28. septembra 2010.
POSP se sastaje dva puta godišnje, naizmjenično u Briselu ili Strazburu i Podgorici. Predsjedavajući delegacija Evropskog parlamenta i Skupštine Crne Gore kopredsjedavaju sastancima Parlamentarnog odbora u skladu sa odredbama utvrđenim njegovim Poslovnikom. POSP razmatra sve aspekte odnosa između EU i Crne Gore, a posebno primjenu Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju.Na sastancima Parlamentarnog odbora razmatra se i usvaja deklaracija sa preporukama koja se upućuje Evropskom parlamentu, Skupštini i Vladi Crne Gore, Savjetu EU i Evropskoj komisiji. U Skupštini Crne Gore formiran je i Sekretarijat u cilju pružanja tehničke i stručne podrške ovom Odboru, kao i obezbjeđivanja komunikacije sa Evropskim parlamentom.
Zajednički konsultativni odbori
U kontekstu političkog dijaloga sa Evropskom unijom, redovno se sastaju i dva savjetodavna tijela:
- Zajednički konsultativni odbor između Crne Gore i Evropskog ekonomskog i socijalnog komiteta (European Economic and Social Committee – EESC) je tijelo savjetodavnog karaktera sa primarnim ciljem da artikuliše interese poslodavaca, radnika, predstavnika civilnog društva i ostalih interesnih grupa u pristupnom procesu, kao i da daje preporuke Vladi Crne Gore u dijelu pregovaračkog procesa od značaja za pomenute grupe. Prvi sastanak Zajedničkog konsultativnog odbora (ZKO) između civilnog društva Crne Gore i Evropskog ekonomskog i socijalnog komiteta održan je 2. oktobra 2012. u Briselu.
- Zajednički konsultativni odbor Crne Gore i Komiteta regiona EU (European Union Committee of the Regions) je tijelo savjetodavnog karakterakoje razmatra izazove lokalnih administracija u pristupnom procesu (poput unapređenja kapaciteta lokalne samouprave za korišćenje sredstava iz pretpristupih fondova, bolje povezivanje lokalnih administracija u artikulisanju svojih interesa i sl.) i daje preporuke Vladi Crne Gore u interesu njihovog uspješnog savladavanja. Prvi sastanak Zajedničkog konsultativnog odbora između Zajednice opština Crne Gore i Komiteta regiona EU je održan 14. novembra 2012. u Briselu.
