Privredna komora Crne Gore i Kancelarija za evropske integracije organizovale su 29. maja 2021. godine prvi Sajam evropskih projekata u okviru Mjeseca Evrope.
Manifestaciju kod Dvorca Petrovića na Kruševcu su otvorili predsjednik Privredne komore Vlastimir Golubović, glavna pregovaračica sa EU i nacionalna IPA koordinatorka Zorka Kordić i ambasadorka Evropske unije u Crnoj Gori Cristina Oana Popa.
Posjetioci su bili u prilici da se upoznaju sa projekatima koje implementiraju Komora i Kancelarija za evropske integracije, te aktivnostima Ministarstva ekonomskog razvoja, Investiciono razvojnog fonda, Naučno tehnološkog parka i IPC Tehnopolis u ovoj oblasti.
Sajmu su prisustvovali i predstavnici kompanija sa iskustvom u implementaciji projekata koji se kroz različite programe finansiraju sredstvima pretpristupne pomoći, a riječ je o Luci Bar, Luci Kotor, Aerodromima Crne Gore i Lipskoj pećini. Tokom sajma su predstavljene i prilike za učešće u projektima finansiranim iz EU fondova, ali i drugim nacionalnim programima finansiranja.
Predsjednik Privredne komore Vlastimir Golubović je istakao da Sajam predstavlja odličnu priliku da se ukaže na značaj daljeg ubrzanog evropskog puta naše države i benefite koji su na raspolaganju tokom procesa pregovora.
Komora dugi niz godina učestvuje u različitim međunarodnim projektima koji su u najvećem broju finansirani iz različitih fondova Evropske unije. Do sada, uspješno je realizovala njih 26.
– Trenutno implementiramo 25 projekata, od čega 18 kroz evropske programe, a koji se bave različitim temama aktuelnim za nas kao servis poslovne zajednice, naše članice i društvo u cjelini. Njihova ukupna vrijednost je preko 27 miliona eura – rekao je Golubović.
Ističe da će ne samo finansijski aspekt, već posebno znanja i kompetencije, značajno unaprijediti kapacitete naših privrednika kao tvoraca nove vrijednosti u ekonomiji.
– Komora kao krovna institucija privrede, postavila je ciljeve u ovom kontekstu – a to je obučen i kompetentan ljudski potencijal, sposoban da pomogne poslovnoj zajednici u korišćenju strukturnih fondova koji će nam biti dostupni nakon pridruživanja zajednici evropskih naroda – rekao je on.
Ističe uvjerenje da će Komora na tom putu i dalje imati podršku Kancelarije za evropske integracije, Delegacije Evropske unije, te brojnih evropskih komora sa kojima blisko sarađuje u okviru EUROCHAMBRES-a.
Apostrofirao je ulogu stručnih službi Privredne komore u svim pregovaračkim grupama koje se bave temama važnim za privredu, kao i doprinos Komorskog investicionog foruma Zapadnog Balkana, koji se bavi promocijom evrospkih vrijednosti, s posebnim akcentom na stvaranju pretpostavki za što povoljnije privredno učešće na jedinstvenom evropskom tržištu i privlačenju investicija.
– Već danas, najuticajnije političke i ekonomske adrese u Briselu prepoznaju udružene privredne komore regiona kao relevantnog sagovornika, a u teškim trenucima COVID-a njihova vrata bila su otvorena za naše inicijative, na čemu im i ovom prilikom zahvaljujem u ime Privredne komore i privrednika Crne Gore – kazao je predsjednik Golubović.
Glavna pregovaračica sa EU i nacionalna IPA koordinatorka Zorka Kordić je naglasila da Sajmom evropskih projekata, čak i u uslovima trenutne epidemiološke situacije, Privredna komora potvrđuje svoju dosljednost u promociji evropskih vrijednosti pred poslovnom, ali i širom društvenom zajednicom.
Ona ističe da koncept ovog događaja, u okviru kojeg se poslovna zajednica obraća direktno građanima, podsjeća da reformski procesi koji se sprovode u okviru evropske integracije Crne Gore zahtijevaju aktivno učešće svih aktera društva.
– Ovo je prava prilika da ukažemo na značaj brojnih inicijativa koje se realizuju uz podršku Evropske unije, a koje zahvaljujući svom izuzetnom razvojnom i finansijskom potencijalu, cjelokupan evropski prostor podstiču na međusobnu saradnju u rješavanju zajedničkih izazova – rekla je Kordić.
Ističe da je najznačajniji dio sredstava EU za podršku ekonomskom razvoju Crne Gore opredijeljen u okviru nacionalnih IPA programa, u okviru kojih su planirani važni projekti usmjereni na jačanje konkurentnosti, čiji će početak realizacije svakako pružiti dodatne prilike i za privrednike.
– Između ostalog, realizacija grant šema čije će sprovođenje započeti tokom prve polovine naredne godine, za potrebe unapređenja konkurentnosti malih i srednjih preduzeća kroz direktnu podršku ženama i podršku sprovođenju Strategije pametne specijalizacije svakako će biti dodatna mogućnost za finansiranje važnih projekata za našu privredu – rekla je ona.
Prema njenim riječima, programi prekogranične i transnacionalne saradnje pružaju mogućnost zemljama u procesu pristupanja da međusobno razmjenjuju iskustva i znanja, i da u saradnji s državama članicama usvajaju evropske standarde u različitim oblastima. O značaju ovih programa govore i konkretni, na sajmu predstavljeni rezultati u domenu unapređenja i razvoja poslovnog okruženja, kroz projekte Luke Bar, Luke Kotor, Lipske pećine, Aerodroma Crne Gore i Inovaciono Preduzetničkog Centra Tehnopolis.
Kordić je apostrofirala i značajna sredstva koja se za crnogorsku privredu opredjeljuju i kroz programe Unije, kao što su COSME, usmjeren na promociju preduzetničke kulture i internacionalizaciju malih i srednjih preduzeća, te Horizont Evropa, koji predviđa uvezivanje nauke i privrede za potrebe efektnijeg učinka istraživanja i inovacija u odgovoru na ključne društvene izazove.
– Uvjerena sam da će ovaj sajam biti podsticaj za realizaciju većeg broja evropskih projekata, te zahvalim svim institucijama i organizacijama koje prepoznaju priliku koju nam Evropska unija pruža kroz instrumente podrške i svojim inicijativama zajednički doprinose kvalitetnijem životu naših građana – rekla je Kordić.
Ambasadorka EU Cristina Oana Popa zahvalila je Privrednoj komori Crne Gore na organizaciji ovog, kako kaže, važnog događaja.
– Toliko sjajnih primjera projekata koje finansira EU dokazuje ne samo da je Unija najveći donator u Crnoj Gori, već i da se podrška koristi na pravi način – smatra Popa.
Istakla je da Evropska unija pomoć usmjerava kroz razne instrumente, ali najvažniji je Instrument pretpristupne podrške, poznatiji kao IPA. Kroz IPA-u se podržava modernizacija crnogorske javne uprave i jačanje vladavine prava u državi, zaštita životne sredine, izgradnja puteva i željeznice, podržavaju preduzeća i preduzetnici, kao i organizacije civilnog društva. Dodaje da je najpopularniji EU program vjerovatno IPARD, koji pruža bespovratna sredstva stotinama malih poljoprivrednika i agropreduzeća.
Ističe da je na sajmu nekoliko primjera projekata Interreg i prekogranične saradnje koji su zbližili Evropljane kroz pomoć u rješavanju zajedničkih izazova.
– Crnoj Gori je od 2007. dodijeljeno više od 610 miliona eura, što je dotaklo na hiljade života, podržalo poslovanje i razvoj ideja, a sve u cilju podrške evropskom putu države – kazala je ambasadorka EU.
Ukazala je i na važnost Erasmus+ i COSME programa koji su otvoreni za nadmetanje svima u EU, pa nagrađivanje projektom predstavlja još veći uspjeh.
– Od najsjevernijih Pljevalja, gdje je uz podršku EU izgrađen Dom za stare, do najjužnijeg Ulcinja, gdje EU podržava maslinare, poruka je jednostavna, ali ključna: EU već sada značajno poboljšava život građana Crne Gore. Evropska unija će nastaviti da pomaže Crnoj Gori na evropskom putu, a njenim građanima u postizanju boljeg životnog standarda – naglasila je Popa.
Evropska unija je trenutno zaokupljena ublažavanjem posljedica pandemije – isporukom vakcina, izgradnjom zdravstvenih ambulanti i pružanjem podrške onima koji su pandemijom najviše pogođeni.
– Ali mi razmišljamo i o široj slici – o ekonomskom oporavku cijelog regiona. U okviru Ekonomskog i investicionog plana za Zapadni Balkan, mobilisaćemo do devet milijardi eura za finansiranje investicionih prioriteta u oblastima saobraćaja, energetike, zelene i digitalne tranzicije: sve s ciljem stvaranja održivog razvoja i radnih mjesta – kazala je ambasadorka.
Zaključila je da Sajam projekata svjedoči i o zajedničkim naporima i uspjesima koji će sigurno uslijediti u narednim godinama.
Sajam evropskih projekata izazvao je veliko interesovanje, pa su štandove institucija i kompanija obišli brojni posjetioci, među kojima su bili predstavnici privredne zajednice, državne uprave, diplomatskog kora i NVO sektora i drugi.
PRIVREDNA KOMORA CRNE GORE