Prezentacijom aktivnosti na pilot području Vrmca, održanom u Tivtu i Završnom konferencijom u Dubrovniku, zaokružena je implementacija IPA prekograničnog projekta “Baština – pokretač razvoja”, realizovanog u okviru Programa prekogranične saradnje Crne Gore i Hrvatske uz ukupnu podršku Delegacije EU u iznosu od preko 550 hiljada eura.
Osnovni cilj ovog projekta je doprinos uspostavljanju saradnje između institucija dviju država, zaduženih za zaštitu i upravljanje prirodnom i kulturnom baštinom, te kulturnim pejzažem, a kroz zajedničke aktivnosti na polju edukacije, primjene novih metodologija, razmjene iskustava i podizanja nivoa svijesti najšire javnosti o vrijednosti i potencijalima baštine prekograničnog područja Boke Kotorske i Dubrovačko-neretvanske županije.
Kroz šest projektnih linija, partneri i saradnici na projektu došli su do brojnih iskustava i znanja, a krajnji efekat za pilot područje sa ove strane Debelog brijega, poluostrvo Vrmac, su ekspertske studije: Studija prirodnih vrijednosti Vrmca, Studija kulturne baštine, Studija kulturnog pejzaža, te Studija ekonomske valorizacije Vrmca, koja je upotrebila rezultate svih ostalih studija i dokazala početnu premisu- da baština Vrmca može biti osnov za održivi ekonomski razvoj ovog prostora, administrativno u okviru dviju bokeljskih opština- Kotora i Tivta.
Imajući za partnere na ovom polju iskusne organizacije – KZU Napredak Gornja Lastva i Centar za održivi prostorni razvoj Expeditio iz Kotora, Opština Tivat, kao vodeći partner ovog projekta, dobila je osnovu za dalji angažman na polju zaštite Vrmca kao parka prirode, što je i u Strateškom planu razvoja Opštine.
Predsjednik Opštine Tivat, Ivan Novosel, istakao je zadovoljstvo rezultatima projekta, naglasivši da su njegovi rezultati izuzetno značajni, kako za Opštinu Tivat, tako i za Opštinu Kotor, te Grad Dubrovnik.
“Benefiti ovog 23-mjesečnog projekta su već vidljivi, a ja se nadam da će se prava svrha i pravi smisao svega dostignutog tek pokazati. Naime, pitanju Vrmca će se, na osnovu studija proizašlih iz projekta „Baština” pristupiti zajedno sa Opštinom Kotor, u smislu da to postane zaštićen prostor, a, osim toga, i da se kroz Plan upravljanja obalnim područjem, čija je izrada u toku, prostor Vrmca posmatra kao zaštićena prirodna i kulturna baština. Studije, koje su rađene u okviru ovoga projekta su pokazale ono što smo i očekivali – da prostor Vrmca zaslužuje da bude valorizovan na pravi način. Ne samo u smislu zaštite prirodne i kulturne baštine ovog područja, već i u smislu ekonomske valorizacije. Naša namjera je da taj prostor i sačuvamo i oplemenimo, kao i da ga učinimo dostupnim i za naše građane, i za sve one koji budu dolazili u Tivat, bilo kao turisti, bilo kao naši gosti”, zaključio je predsjednik Opštine.
Jedan od eksperata, koji su radili na Studiji ekonomske valorizacije Vrmca je i crnogorski princ Nikola Petrović Njegoš.
Po riječima međunarodnih eksperata koji su govorili na Završnoj konferenciji, održanoj u petak, 6.februara, U Dubrovniku- dr. Biserke Dumbović, koja je radila na Studiji kulturnog pejzaža Vrmca, Katri Lisitzin iz ICOMOS-a, UNESCO-vog Odbora za kulturnu baštinu i Aleša Mlakara iz Ljubljane, stručnjaka za kulturni pejzaž, koji sa hrvatskim kolegom, dr. Gojkom Berlengijem, potpisuju studiju Identifikacija i valorizacija prirodnog i kulturnog krajolika Dubrovnika, te Marka Peterlina iz slovenačke organizacije za održivo upravljanje prostorom IPOP, i organizacijom rada partnera i saradnika, kao i krajnjim rezultatima, ovaj projekat može biti za primjer i u evropskim okvirima. U tom smislu, kao krajnji njegov efekat, Peterlin je sa svojim kolegama izradio Priručnik o zaštiti, planiranju i upravljanju baštine, koji sumira sva dostignuća projekta i daje smjernice za unapređenje djelovanja na ovom polju.
Konferenciju je zvanično otvorila Marija Vučković, zamjenica župana DNŽ.
Osim prezentacije projekta uopšte, te finalnih studija, na završnoj konferenciji prikazani su i filmovi nastali u okviru projekta- film o Danima pejzaža, posvećen kampanji organizovanoj tokom 2014. na području Vrmca, te film o projektu uopšte, koji su pripremili hrvatski partneri.
Takođe, bila je ovo prilika da se ponovo prikažu multimedijalne prezentacije brošure i mape “Krajodrazi”, zajedničkog edukativno-promotivnog materijala, nastalog u okviru projektne linije Dani pejzaža/Dani krajolika.
Projekat, koji je u Hrvatskoj vodio Zavod za prostorno uređenje Dubrovačko-neretvanske županije, u saradnji sa Regionalnom razvojnom agencijom DUNEA, te Javnom ustanovom za upravljanje zaštićenim prirodnim vrijednostima na području Dubrovačko-neretvanske županije, formalno je okončan 10.februara 2015.
Više informacija o projektu može se pronaći na projektnom websajtu www.bastina.eu.
Izvor: Zajednički tehnički sekretarijat Prekograničnog programa Hrvatska-Crna Gora
